Νόσος του Parkinson

Η νόσος του Parkinson είναι μια νευροεκφυλιστική διαταραχή που επηρεάζει κυρίαρχα τους νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη (ντοπαμινεργικούς) σε μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται φαιά ουσία. Τα συμπτώματα γενικά εξελίσσονται αργά με την πάροδο των ετών. Η πρόοδος των συμπτωμάτων είναι συχνά διαφορετική από τον ένα άνθρωπο στον άλλο λόγω της ποικιλομορφίας της νόσου. Οι άνθρωποι με νόσο του Parkinson μπορεί να βιώνουν:

  • Τρόμο, κυρίως κατά την ανάπαυση, ο οποίος περιγράφεται ως ιδιοπαθής τρόμος στα χέρια. Μπορεί να εμφανίζονται και άλλες μορφές τρόμου
  • Βραδύτητα και μείωση εύρους της κίνησης (βραδυκινησία και υποκινησία)
  • Δυσκαμψία των άκρων (ακαμψία)
  • Προβλήματα στο βάδισμα και έλλειψη ισορροπίας (αστάθεια στάσης)

Πέρα από τα σχετιζόμενα με την κίνηση («κινητικά») συμπτώματα, τα συμπτώματα της νόσου του Parkinson μπορεί να μη σχετίζονται με την κίνηση («μη κινητικά»). Οι άνθρωποι με νόσο του Parkinson συχνά επηρεάζονται περισσότερο από τα μη κινητικά συμπτώματα από ότι με τα κινητικά. Παραδείγματα μη κινητικών συμπτωμάτων περιλαμβάνουν: κατάθλιψη, ανησυχία, απάθεια, παραισθήσεις, δυσκοιλιότητα, ορθοστατική υπόταση, διαταραχές ύπνου, απώλεια όσφρησης και διάφορες γνωστικές αναπηρίες.

Η νόσος του Parkinson (PD) επηρεάζει 1-2 ανά 1000 άτομα πληθυσμού ανά πάσα στιγμή. Ο επιπολασμός της νόσου του Parkinson αυξάνεται με την ηλικία και η νόσος επηρεάζει 1% του πληθυσμού άνω των 60 ετών, αν και εκτιμάται ότι περίπου στο 4% των ασθενών η διάγνωση της νόσου του Parkinson γίνεται πριν την ηλικία των 50. Σχεδόν 1 εκατομμύριο άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες ζουν με τη νόσο του Parkinson (PD). Ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στα 1,2 εκατομμύρια έως το 2030. Η νόσος του Parkinson είναι η δεύτερη σε συχνότητα νευροεκφυλιστική νόσος μετά τη νόσο Alzheimer. Περίπου 60.000 Αμερικανοί διαγιγνώσκονται με νόσο του Parkinson κάθε χρόνο. Περισσότεροι από 10 εκατομμύρια άνθρωποι παγκόσμια ζουν με τη νόσο Parkinson. Οι άντρες έχουν 1,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν νόσο του Parkinson από τις γυναίκες.

Η νόσος του Parkinson προκαλείται από την απώλεια νευρικών κυττάρων στην περιοχή του εγκεφάλου που λέγεται φαιά ουσία. Τα νευρικά κύτταρα σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου είναι υπεύθυνα για την παραγωγή μιας χημικής ουσίας που λέγεται ντοπαμίνη. Η Ντοπαμίνη δρα σαν αγγελιοφόρος μεταξύ των τμημάτων του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος και έχει βοηθητικό ρόλο στον έλεγχο και τον συντονισμό των κινήσεων του σώματος. Εάν αυτά το νευρικά κύτταρα πεθάνουν ή υποστούν βλάβη, η ποσότητα της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο μειώνεται. Αυτό σημαίνει ότι το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει την κίνηση δεν μπορεί να λειτουργήσει φυσιολογικά, με αποτέλεσμα οι κινήσεις να γίνονται αργές και αφύσικες. Η απώλεια νευρικών κυττάρων είναι μια αργή διαδικασία. Τα συμπτώματα της νόσου του Parkinson συνήθως αρχίζουν να εμφανίζονται όταν περίπου 50% της δραστηριότητας των νευρικών κυττάρων στη φαιά ουσία έχει χαθεί. Τι προκαλεί την απώλεια των νευρικών κυττάρων; Δεν είναι γνωστό γιατί συμβαίνει η απώλεια νευρικών κυττάρων που σχετίζεται με τη νόσο του Parkinson, αν και η έρευνα συνεχίζεται για να ταυτοποιηθούν πιθανά αίτια. Προς το παρόν, πιστεύεται ότι ένας συνδυασμός γενετικών αλλαγών και περιβαλλοντικών παραγόντων μπορεί να είναι υπεύθυνος για την κατάσταση.

Ινοσιτόλη

Πειράματα σε ζώα και σε κύτταρα έδειξαν ότι η εξαφωσφορική ινοσιτόλη (IP6) είχε προστατευτική δράση στους νευρώνες στο μοντέλο της νόσου του Parkinson, αλλά ο υποκείμενος μηχανισμός αυτής της δράσης δεν διευκρινίστηκε επαρκώς. Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, θεωρήσαμε την επαγόμενη από την 6-υδροντοπαμίνη (6-OHDA) ανθρώπινη κυτταρική γραμμή SH-SY5Y ως κυτταρικό μοντέλο της νόσου του Parkinson και πιστοποιήσαμε την νευροπροστατευτική δράση της εξαφωσφορικής ινοσιτόλης. Συνολικά, η εξαφωσφορική ινοσιτόλη άσκησε την νευροπροστατευτική της δράση στα ντοπαμινεργικά κύτταρα του κυτταρικού μοντέλου της νόσου του Parkinson και ο μηχανισμός μπορεί να σχετίζεται με αλλαγές στο αποπτωτικό μονοπάτι που ρυθμίζεται από τα μιτοχόνδρια και την συγκέντρωση α-συνουκλεϊνης. Brain Res. 2016 Feb 15;1633:87-95. doi: 10.1016/j.brainres.2015.12.035. Epub 2015 Dec 29. Νευροπροστατευτική δραστηριότητα της εξαφωσφορικής ινοσιτόλης. Τροποποιήσεις της αντιοξειδωτικής κατάστασης στον νευρικό ιστό φαίνεται να εμπλέκονται στις παθολογίες νευροεκφυλιστικών διαταραχών όπως η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, η νόσος Alzheimer, και η νόσος του Parkinson. Η εξαφωσφορική ινοσιτόλη φαίνεται να έχει νευροπροστατευτική δραστηριότητα κατά της νόσου του Parkinson MYO-INOSITOL HEXAPHOSPHATE- A PROMISING PHARMACEUTICAL AGENT: A REVIEW, DOI: http://dx.doi.org/10.22159/ajpcr.2018.v11i11.27843 Xu Q, Kanthasamy AG, Reddy MB. Neuroprotective effect of thenatural iron chelator, phytic acid in a cell culture model of Parkinson’s disease. Toxicology 2008;245:101-8. Lv Y, Zhang Z, Hou L, Zhang L, Zhang J, Wang Y, et al. Phytic acid attenuates inflammatory responses and the levels of NF-κB and p-ERK in MPTP-induced Parkinson’s disease model of mice. Neurosci Lett 2015;597:132-6

** Όλα τα παραπάνω δεδομένα δημοσιεύονται ως κλινικές δοκιμές και δεν αναφέρονται σε ισχυρισμούς της EFSA. Αυτό σημαίνει ότι δεν σκοπεύουν να είναι ιατρική ή θεραπευτική συμβουλή.